Γνωμικά Ποντιακής Διαλέκτου από το γράμμα «Ο»

Οκνέας (οκνηρός): Για τον οκνέαν πάντα έξεργος εν’ (για τον οκνηρό είναι πάντοτε ημέρα αργίας),

Γνωμικά Ποντιακής Διαλέκτου από το γράμμα «Ξ»

Οι καταλήξεις της ποντιακής διαλέκτου, γράμματα «Α» & «Β»

Στο παρών άρθρο γίνεται μια προσπάθεια συγκεντρωτικής καταγραφής των καταλήξεων της ποντιακής διαλέκτου, αρχίζοντας από τα γράμματα «Α» και «Β». Καλή σας ανάγνωση.

Χαριτίδης Κ. Ιωάννης

Α.
-άβα: Με αυτήν την κατάληξη σχηματίζονται θηλυκά προσηγορικών ονομάτων, κυρίων, επωνύμων και σπανίως επιθέτων επί παραδείγματι, Αλευράς – αλευράβα, Κοσμάς – Κοσμάβα, κακάς – κακάβα.

Ο «ανόητος» στην ποντιακή διάλεκτο

Ο «ανόητος» στην ποντιακή διάλεκτο
(εκ του Ελληνοποντιακού Λεξικού της Ποντιακής Διαλέκτου του Δημητρίου Σ. Νικοπολιτίδη)

Μία από της λέξεις στην ελληνική η οποία έχει πολλαπλάσιες αντίστοιχες στην ποντιακή διάλεκτο είναι και αυτή του θέματος μας. Έτσι λοιπόν ο ανόητος είναι:

Ο αβανάκ’ς, λ. τ. avanak = αγαθιάρης, μωρόπιστος επίθ.,-άκαινα, – κον, = βλάκας, χαζός, κακομοίρης. Παράγωγες λέξεις: αβανακωτά = άμυαλα, χωρίς ώριμη σκέψη, αβανακοτέσσα. Σχετ. φράση: Ατόσον αβανάκ’ς έν’, ούλ’ κουδίζ’ν ατον (= Τόσο χαζός είναι, ώστε όλοι τον εκμεταλλεύονται). (ΞΕΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ των Γ.Κ.Χατζόπουλου και Παναγιώτας Ιωακειμίδου σελ 6),