«Ση παλαιών τη στράταν», 4η ενότητα, Νίκος Κοκκινίδης Γιάννης Τσανασίδης

Οι «παππούδες» μας που φεύγουν…Αποχαιρετιστήριο κείμενο του Γιάννη Τσανασίδη προς τιμήν του αείμνηστου Δημητρίου (Μήτσου) Κουγιουμτσίδη!

Οι «παππούδες» μας που φεύγουν…

Συνηθίζω πάντα να λέω πως ως λυράρης της τέταρτης γενιάς έχω έναν διαρκή διερευνητικό αναστοχασμό σχετικά με τους παλιότερους λυράρηδες, όχι μόνο σε μουσικό και ερευνητικό επίπεδο, αλλά και σε προσωπικό. Αυτούς που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα, θα τους χαρακτήριζα χωρίς κανέναν ενδοιασμό «παππούδες» μου, όχι μόνο με τον συναισθηματισμό και τον ρομαντισμό που περικλείει αυτή η λέξη, αλλά κυρίως με την αντικειμενικότητα που εκφράζει τη σύγχρονη ποντιακή μουσική πραγματικότητα και κατατάσσει χρονολογικά τις γενιές των λυράρηδων. Είχα, λοιπόν, την ευκαιρία να γνωρίσω αρκετούς τέτοιους «παππούδες» και να βιώσω μαζί τους τη φιλοσοφία που χαρακτηρίζει τις παλιότερες γενιές σχετικά με το μουχαπέτ, την έννοια της παρέας, τον ρόλο του λυράρη, την τεχνική του παιξίματος, την επιλογή και αλληλουχία των σκοπών και στίχων. Δέχτηκα επιπλήξεις, συμβουλές, επαίνους και κατάφερα να προσεγγίσω σε μεγάλο βαθμό την ψυχοσύνθεση των ανθρώπων αυτών, θεωρώντας τυχερό τον εαυτό μου που γινόμουν κοινωνός των εμπειριών τους, εμπειριών μιας αλλοτινής εποχής.

Ση Ράχοβα τη Βέροιας.. το νέο βιβλίο του Ιωάννη Τσανασίδη.

Το Σάββατο 16 Απριλίου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Τσανασίδη » Ση Ράχοβα τη Βέροιας».

Η αγάπη για τις ρίζες μας καθώς και η αξίες με τις οποίες έχει μεγαλώσει ο Γιάννης Τσανασίδης, καθοδηγούν τα βήματα του στο παρελθόν δείχνοντας το μέλλον.

Με το που ανέγνωσα σε γνωστό μέσο κοινωνική δικτύωσης ότι ο αγαπητός Ιωάννης εξέδωσε το νέο του βιβλίο, θεώρησα χρέος μου να το επικοινωνήσω και από τού το το μετερίζι. Η απόκριση του ήταν άμεση στην επιθυμία μου αυτή στέλνοντας μου το παρακάτω κείμενο.

Από παιδί μεγαλώνοντας σε αυτό το μικρό χωριό που ονομάζεται Ράχη (Ραχιά), συνειδητοποιούσα πως η ιστορία του ήταν ένα μεγάλο ζήτημα, το οποίο όμως παρέμενε ένα θέμα άγνωστο και σχεδόν ανεξερεύνητο, αφήνοντας τους περισσότερους της γενιάς μου παθητικούς θεατές στο πέρασμα του χρόνου.

Αποφάσισα μετά από αρκετή σκέψη πως θα ήθελα, πρωτίστως για προσωπικούς λόγους, να εμβαθύνω στο παρελθόν αυτού του τόπου και να αποτυπώσω τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας, χάριν των επόμενων, οι οποίοι θα μπορούν πλέον να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες και τα χαρακτηριστικά που ορίζουν τη φυσιογνωμία και ιδιαιτερότητα του χωριού μας.

Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σε αυτή την προσπάθεια ως πρωτογενείς πηγές έχουν φύγει από τη ζωή. Όμως, υπάρχουν ακόμα όλοι αυτοί που με το μεράκι και την καλή τους διάθεση μού παρείχαν τις γνώσεις και εμπειρίες τους και με βοήθησαν με κάθε δυνατό τρόπο, συντελώντας έτσι στην ολοκλήρωση αυτού του εγχειρήματος.

Ευχαριστώ, λοιπόν, εκ των προτέρων όλους τους συγχωριανούς μου για το ζήλο που επέδειξαν για την επίτευξη του στόχου αυτού και που από την πρώτη στιγμή ενθάρρυναν την πρωτοβουλία μου.
Πρόθεση μου εξ’ αρχής ήταν να παρουσιάσω συνοπτικά την ιστορία του χωριού, με ορόσημο το 1920 και την έλευση και εγκατάσταση των πρώτων ποντίων προσφύγων στη Ραχιά.

Η συγκεκριμένη, λοιπόν, μελέτη έχει ως επίκεντρο τους πόντιους του χωριού και τις κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές συνθήκες, κάτω από τις οποίες λειτούργησε αυτή η νέα πραγματικότητα, επηρεάζοντας τη ζωή, την καθημερινότητα και τη ψυχοσύνθεση όλων των κατοίκων ανεξαιρέτως. Είναι αδιαμφισβήτητο πως οι πρόσφυγες με το δυναμισμό τους έφεραν νέα ήθη και έθιμα και με σκληρή εργασία έδωσαν νέα πνοή και μεγάλη ανάπτυξη στη Ραχιά, πρωταγωνιστώντας σε όλους τους τομείς δραστηριοποίησης.

Γιάννης Τσανασίδης

Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη την υπάρχουσα βιβλιογραφία και τις προφορικές μαρτυρίες των κατοίκων, έγινε η τελική σύνθεση της παρούσας εργασίας, που αποτελεί το απόσταγμα της ειλικρινούς αγάπης μου για τον τόπο που με μεγάλωσε και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τα βιώματα και την ιδιοσυγκρασία μου. Το θεώρησα χρέος σε αυτούς που αποτέλεσαν κομμάτι της πλούσιας ιστορίας του χωριού και με τις πράξεις τους διαμόρφωσαν και καταξίωσαν την πορεία αυτής της ιστορίας στο χρόνο. Αφιερωμένο στη μνήμη όλων αυτών!

Από την παρουσίαση του βιβλίου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

· ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

·ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΝΤΟΠΙΩΝ
ΠΟΥ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΑΝ ΣΤΗ ΡΑΧΙΑ

· ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΤΟΠΩΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΠΟΥ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΑΝ ΣΤΗ ΡΑΧΙΑ

· ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΠΟΥ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΑΝ ΣΤΗ ΡΑΧΙΑ

· ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ

·ΓΕΩΡΓΙΑ – ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

· ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

· ΘΡΗΣΚΕΙΑ

· ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΒΕΡΟΙΑΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΧΡΥΣΑΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ “ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ – ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΡΑΧΗ ΗΜΑΘΙΑΣ ΠΟΝΤΙΟΙ Μ. ΑΣΙΑΣ”

· ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΦΙΛΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΡΑΧΗΣ

· ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΡΑΧΙΑΣ

· ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΑΧΗΣ “ΕΘΝΙΚΟΣ”

· ΧΟΡΟΙ, ΓΛΕΝΤΙΑ, ΜΟΥΧΑΠΕΤΙΑ

· ΔΙΣΤΙΧΑ ΑΠΟ ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΡΑΧΙA

· ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ

Αρχείο Πόντου 41, Η Μουσική του Πόντου – Οι Λυράρηδες του Πόντου, του Γιάννη Τσανασίδη.

Αρχείο Πόντου Παράρτημα 41

Δύο χρόνια έρευνας, καταγραφής και συγγραφής στο πλαίσιο της μεταπτυχιακής μου διατριβής αποκτούν ενιαίο σώμα και αποτυπώνουν το ταξίδι μιας δημιουργικής μουσικής αναζήτησης. Κυκλοφορεί πλέον επίσημα στο Αρχείον Πόντου το Παράρτημα 41 στο οποίο παρουσιάζονται δύο θεματικές ενότητες που φέρουν τους τίτλους «Η Μουσική του Πόντου» και «Λυράρηδες του Πόντου». Θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών για την εμπιστοσύνη και την επιμέλεια της έκδοσης, τους οικείους μου για την ηθική και έμπρακτη υποστήριξη και όλους τους φίλους που με τον τρόπο τους συνέβαλαν στην επίτευξη αυτής της πρωτοβουλίας.
Καλή ανάγνωση…
Μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο επικοινωνώντας με την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών
• https://www.facebook.com/epmgr/
• info@epm.gr
• 2109325521
Οι εκδόσεις της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών διατίθενται:
• Από τα γραφεία της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, οδός Αγνώστων Μαρτύρων 73,
Νέα Σμύρνη Αττικής 17123.
• Από το βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Κυριακίδη, οδός Παναγίας Δεξιάς 7, Θεσσαλονίκη 54635.
• Από το βιβλιοπωλείο των Αφών Κυριακίδη Εκδόσεις Α.Ε., οδός Επισκόπου Κίτρους Νικολάου 4, Θεσσαλονίκη 54635.

Ποιός είναι ο Γιάννης Τσανασίδης

Ο Γιάννης Τσανασίδης, όπως αναφέρεται στην επίσημη σελίδα του σε δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, γεννήθηκε το 1990 και κατάγεται από τη Ράχη Βεροίας. Ξεκίνησε σε ηλικία 9 χρόνων να ασχολείται με την ποντιακή λύρα με δάσκαλο το Θόδωρο Βεροιώτη και στη συνέχεια διεύρυνε τις μουσικές του γνώσεις αποκτώντας τα πτυχία Αρμονίας (2009), Αντίστιξης (2011) και Φυγής (2013). Είναι απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2013) και του τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, στην παραδοσιακή κατεύθυνση με ειδίκευση »Λύρα του Πόντου» (2017). Επίσης είναι κάτοχος διπλώματος του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών »Μουσικές Τέχνες», στην κατεύθυνση Ελληνικές Μουσικές Παραδόσεις του τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης (2019). Το 2015 κυκλοφόρησε η πρώτη δισκογραφική του δουλειά με τίτλο »Το μεκατίρι μ’», το 2017 η δεύτερη »Εγώ εμ’ π’ετραγώδεσα» στα πλαίσια της πτυχιακής του εργασίας και το 2019 η τρίτη »Τοξαρέας Αμάραντα», την οποία επιμελήθηκε ο Σύλλογος Ποντίων Φοιτητών και Σπουδαστών Θεσσαλονίκης και στηρίχτηκε στην διπλωματική διατριβή του »Λυράρηδες του Πόντου γεννημένοι πριν το 1920». Η ενασχόληση με το συγκεκριμένο θέμα έδωσε το έναυσμα για διάφορες συμμετοχές του σε ημερίδες και συνέδρια. Από το 2020 συμμετέχει σε ένα νέο δισκογραφικό εγχείρημα με τίτλο »Ση παλαιών τη στράταν», που αφορά την καταγραφή ποντίων τραγουδιστών της τρίτης προσφυγικής γενιάς και παράλληλα επιμελείται μια νέα μουσική παραγωγή »Κιμιγιάν», με επανεκτελέσεις παραδοσιακών σκοπών και συμμετοχή πολλών αξιόλογων καλλιτεχνών. Έχει εργαστεί ως αναπληρωτής καθηγητής ποντιακής λύρας στο Μουσικό Σχολείο Βέροιας (2018-19), Πτολεμαΐδας (2019-20) και Δράμας (2020-21) και ως ακαδημαϊκός υπότροφος, στη βαθμίδα του Λέκτορα, στο τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης στην ειδίκευση »Λύρα του Πόντου» (2018-21). Επιπλέον, διετέλεσε υπεύθυνος τμημάτων εκμάθησης ποντιακής λύρας σε διάφορους συλλόγους του Νομού Ημαθίας. Τέλος, στην καλλιτεχνική και επαγγελματική του δραστηριότητα συμπεριλαμβάνεται η συμμετοχή σε διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.
πηγή: https://www.facebook.com/giannistsana/